Osmanlı Dönemi Bursa külliyeleri bahçelerinin yapısal ve bitkisel öğeleri üzerine bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLŞAH MERCAN

Danışman: Murat Zencirkıran

Özet:

Külliyeler, içerisinde farklı bir çok birimi bulundurması ile Osmanlı devri boyunca halkın kültürel, sosyal, dini ve ticari faaliyetlerini sürdürdükleri önemli yapı topluluklarıdır. Küçük ölçekten büyük ölçeğe (ev ve saray bahçeleri gibi) bahçeler ise, Osmanlı'nın doğal şartlara uyumlu bir anlayış ile sürdürdüğü önemli mekanlar olmuşlardır. Bu araştırmada, Bursa ilinde yer alan I. Murad (Murad Hüdavendigar), Yıldırım Bayezid, Yeşil ve II. Murad (Muradiye) külliye bahçeleri çalışma materyali olarak belirlenmiştir. Bu külliyelere ait bahçelerin geçmişten günümüze değişimini belirlemek amacı ile geçmiş yıllara ait fotoğraf, restorasyon, rölöve, restitüsyon planları ve resmi yazışmalar, mevcut durumunu ortaya koymak amacı ile de yapısal ve bitkisel öğeleri içeren başlıkları altında formlar hazırlanmış, hazırlanan formlar arazi çalışmaları sırasında mevcut durumun fotoğraflanması ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, külliye bahçeleri içerisinde geçmişten günümüze en çok zarar gören ve Osmanlı dönemi bahçe anlayışından uzaklaştırılan öğeler, bitkisel öğeler ile hafif strüktürlü bahçe yapılarıdır (döşemeler, kapılar vb.). Çalışmadan elde edilen bulgular doğrultusunda külliye bahçelerinin tarihi dokuya uygun, destekleyici ve tarihi kimliğini kaybetmeden gelecek nesillere aktarılabilmesi için çözüm önerileri geliştirilmiştir.