60-72 ay okul öncesi dönem çocukların sosyal duygusal uyumu ile annelerinin duygusal zekâları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Meral Güney

Danışman: ELVAN ŞAHİN ZETEROĞLU

Özet:

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitime devam eden 60-72 aylık çocukların sosyal duygusal uyumları ile annelerinin duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Alt problemlerde annenin duygusal zekâ düzeyinin annenin eğitim durumuna, çalışma durumuna, sosyoekonomik durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Aynı zamanda çocukların sosyal duygusal uyum düzeylerinin, çocukların cinsiyetlerine, çocukların ailelerinin sosyoekonomik durumlarına, annelerinin çalışma durumlarına ve eğitim durumlarına göre farklılaşıp farklılaşmadığına bakılmıştır. Araştırmanın örneklemi, Bursa'da, Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 131 çocuk ve onların anneleri olmak üzere toplam 262 kişiden oluşmaktadır. Annelere Bar-On Duygusal Zekâ Ölçeği (Bar-On EQ) uygulanmıştır. Araştırmaya katılan okul öncesi eğitim öğretmenleri, araştırmaya katılan her çocuk için çocukların sosyal-duygusal uyum düzeylerini değerlendirmek amacıyla 60-72 Aylık Çocuklar İçin Marmara Sosyal Duygusal Uyum Ölçeği'ni (MASDU) doldurmuşlardır. Okul yönetiminin desteği alınarak, anne ve çocuğun demografik özelliklerini belirleyebilmek amacıyla ailelere Kişisel Bilgi Formu doldurulmuştur. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS 22 paket programı aracılığı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, annelerin duygusal zekâ düzeyleri ile çocukların sosyal duygusal uyum düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Ancak annelere uygulanan duygusal zekâ ölçeğinin alt boyutlarından Dürtü Kontrolü ile çocuklara uygulanan Sosyal Duygusal Uyum Ölçeği (MASDU) toplam puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu ilişki zayıf ve aynı yönlüdür (r=0,199). Duygusal zekâ ölçeğinin alt boyutlarından Dürtü Kontrolü ile MASDU ölçeğinin "Sosyal Yaşamın Gereklerine Uygun Davranma" alt boyutu puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu ilişki zayıf ve aynı yönlüdür (r=0,184). Duygusal zekâ ölçeğinin alt boyutlarından Dürtü Kontrolü ile MASDU ölçeğinin "Sosyal Duruma Uygun Tepki Verme" alt boyutu puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu ilişki zayıf ve aynı yönlüdür (r=0,186). Annelere uygulanan duygusal zekâ ölçeğinin, Strese Dayanıklılık alt boyut puanları ile çocuklara uygulanan sosyal duygusal uyum ölçeği (MASDU) alt boyutlarından "Sosyal Yaşamın Gereklerine Uygun Davranma" puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Bu ilişki zayıf ve aynı yönlüdür (r=0,205). Annelere uygulanan duygusal zekâ ölçeğinin, Bağımsızlık alt boyut puanları ile çocuklara uygulanan sosyal duygusal uyum ölçeği (MASDU) alt boyutlarından "Sosyal Yaşamın Gereklerine Uygun Davranma" puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Bu ilişki zayıf ve aynı yönlüdür (r=0,185). Annelere uygulanan duygusal zekâ ölçeği alt boyutlarında, annelerin çalışma durumuna, ailenin sosyoekonomik durumuna göre bazı farklılıklar görülmekte, annelerin eğitim durumuna göre ise anlamlı bir fark görülmemektedir. Çocuğun sosyal duygusal uyum ölçek puanları ve ölçek alt boyutlarında, çocuğun cinsiyetine, ailenin sosyoekonomik durumuna göre bazı farklılıklar olduğu görülmüştür. Çocuğun sosyal duygusal uyumunun, annenin çalışma durumuna göre farklılaşmadığı tespit edilmiştir.