Imıdazolinone herbisitlerine dayanıklı melez ayçiçeği populasyonlarında biyometrik- genetik analizler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞE DİNÇ

Danışman: ABDURRAHİM TANJU GÖKSOY

Özet:

Bu araştırma, farklı kaynaklardan sağlanan Imidazolinone grubu herbisitlere dayanıklı yağlık melez ayçiçeği populasyonlarının fenolojik, agronomik ve kalite özelliklerini üzerinde çeşitli istatistiksel ve genetik analizler yapılarak üstün ebeveynleri belirlemek amacıyla 2014 ve 2015 yılında Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi deneme tarlalarında yürütülmüştür. Araştırmada genetik materyal olarak Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü ve Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından geliştirilen F2 kademesindeki Imidazolinone dayanıklı 3 populasyon kullanılmıştır. Araştırmanın birinci yılında 30 adet dallı fertil restorer melezlenerek 15 melez kombinasyon elde edilmiştir. Ayrıca dalsız fertil ebeveynler arasındaki melezlemelerden 5 tane dalsız hibrid döl elde edilmiştir. Araştırmanın ikinci yılında melezlerin ve ebeveynlerinin yer aldığı tarla denemeleri kurulmuştur. Tarla denemeleri üç tekerrürlü tesadüf blokları deneme desenine göre yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre RHA01-6, RHA03-7, RHA02-6, RHA03-3, RHA03-5, RHA01-5, RHA03-2 ve RHA03-1 Ebeveyn genotipleri verimle ve kalite ile yakından ilişkili özellikler yönünden pozitif yönde yüksek genel uyum yeteneği göstermiştir. RHA02-1 x RHA01-2, RHA03-8 x RHA02-9, RHA03-5 x RHA02-6, RHA02-2 x RHA03-2, RHA03-6 x RHA02-7, RHA01-1 x RHA03-1 ve RHA02-8 x RHA03-7 melez kombinasyonlarının ise pozitif yönde yüksek melez gücü ve yine pozitif yönde yüksek özel uyum yeteneği gösterdiği belirlenmiştir. Bu melez kombinasyonlar verim ve kalite ile ilişkili özellikler bakımında geniş bir varyabiliteye sahiptir. Bu geniş varyabiliteden ilerleyen seleksiyon generasyonları boyunca yararlanılacaktır.