Bursa Atmosferindeki Cupressaceae, Olea sp., Plantago sp., Poaceae, Ambrosia sp. Allerjenleri ve Allerjik Duyarlanma İlişkisinin Araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MİNE AKKAYA

Danışman: Sevcan Çelenk

Özet:

Cupressaceae Rich. ex Bartl., Olea sp. L., Plantago sp. L., Poaceae Barnhart ve Ambrosia sp. L. polenleri duyarlı bireylerde allerjik reaksiyonlara neden olan önemli atmosferik allerjenler arasında yer almaktadır. Bu atmosferik allerjenlerden Ambrosia sp. L. bitkisine ait bölgesel florsitik kayıtlar olmamasına rağmen, yapılan çalışmalar Bursa atmosferinde Ambrosia poleninin var olduğunu göstermiştir. Bu nedenle Ambrosia sp. L. poleninin Bursa'da yaşayan duyarlı bireylerde allerjik etkisinin araştırılması ayrıca önem arz etmektedir. Bu tez çalışmasında Bursa atamosferinde dominant olarak bulunan ve aynı zamanda deri prick (delme) test (SPT) panelinde yer alıp hastalara uygulanan Cupressaceae Rich. ex Bartl., Olea sp. L., Plantago sp. L., Poaceae Barnhart ve Ambrosia sp. L. polenlerinin atmosferdeki miktarları ile buna bağlı olarak duyarlı bireylerde gelişen allerjik reaksiyonlar arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaç ile 2017 yılında Bursa atmosferindeki polen miktarı volumetrik polen toplama tuzağı (Hirst-trap) ile belirlenmiş, eş zamanlı olarak Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Allerji Laboratuvarı'na allerji şüphesi ile başvuruda bulunan duyarlı bireylere uygulanan SPT sonuçları ve kandaki total IgE verileri elde edilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre Bursa atamosferinde Cupressaceae Rich. ex Bartl., Pinus sp. L., Quercus sp. L., Olea sp. L., Fagus sp. L., Fraxinus sp. L., Poaceae Barnhart, Acer sp.L., Ambrosia sp. L., Plantago sp. L. ve Morus sp. L. polenlerine %1'den yüksek oranda rastlanmış ve bu taksonların yıllık toplam polen indeksinin (API) %91'ini oluşturduğu tespit edilmiştir. Tez çalışmasında değerlendirmeye alınan Cupressaceae, Olea sp., Plantago sp., Poaceae ve Ambrosia sp. polenleri ise API'nin %48'ini oluşturmaktadır. Tez çalışması süresince Bursa ili sınırlarında ikamet eden 310 hastaya ait SPT verileri elde edilmiştir. Bu hastalardan %72'sinde SPT (+) olarak belirlenmiştir. Kandaki total IgE değerlerine bakılan 286 hastanın %65'inde Total IgE (+) olarak bulunmuştur. SPT (+) olan 223 hastanın %71'i total IgE (+) olarak tespit edilmiştir. Hastalara ait SPT verilerine uygulanan istatistiksel analiz sonuçlarına göre Cupressaceae Rich. ex Bartl. ve Poaceae Bamhart polen allerjisi cinsiyet ile pozitif, Plantago sp. L., Poaceae Bamhart ve Olea sp. L. polen allerjisi ise yaş ile pozitif ilişki göstermiştir (p<0,05). Aylara göre polikliniğe başvuran hasta sayısı ile atmosferdeki toplam polen yükü arasında anlamlı korelasyon (p=0,031; r=0,648) bulunmuştur.