Kaşgar'a ait mimari dinamiklerin ön tasarım sürecinde yaratıcı bir araç olarak kullanılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ABDUREYİM REXİT

Danışman: Özgür Mehmet Ediz

Özet:

Çin'in Şin Jiang Uygur Özerk Bölesinde yer alan Kaşgar yerleşmesi 2000 senelik tarihi bir yapılaşmaya sahiptir ve aynı zamanda eski ipek yolu üzerindeki çok önemli şehirlerden biridir. Bu şehir özgün yerleşim dokularıyla Uygurların geleneksel yaşam tarzını yansıtan bir şehirdir. Bu çalışmada sayısal tasarım yöntemleri ışığında Kaşgar'a ait mimari dokular yeniden ele alınarak Kaşgar'da var olan eski mimari dokunun özellikleri irdelenmiş ve bu bölgede yapılacak yeni tasarımlara yön gösterici bir yaklaşım elde edilmiştir. Çalışma kapsamında Kaşgar'ın topoğrafik ve kendine özgü yapılaşma özellikleri ve bu özelliklerin şehrin yapılaşmasına olan etkisi ile Uygurların yaşamsal alışkanlıkları, kültürel, iklimsel özellikleri ve yerleşmedeki konutları oluşturan ana unsurlar; konutların plan tipleri, konutların tipolojik özelikleri, oluşum süreçleri, sokakların oluşum mantığı ve meydanları oluşturan faktörler irdelenmiştir. Sonraki süreçte ise; elde edilen verilerle, Kaşgar eski şehir bölgesinin kentsel dönüşüm alanında yeni bir tasarım modeli önerisi ortaya konmuştur. Bu tasarım önerisinin kurgusunda ise, günümüzde sık kullanılan bir yazılım kuralı olan Rhinoceros, eklentisi Grasshopper ara yüzü ile Kaşgar eski dokusunda yer alan konut tipleri ve sokak oluşumu kapsamında kullanılmıştır. Elde edilen verilerle mimari dokuları kapsayan kütüphaneler oluşturarak, Kaşgar'ın eski dokusuna komşu yeni dokular elde edilmiştir. Bu kapsamda eski dokuya ait dinamikler yeni dokunun oluşum sürecinde adı geçen yazılımlarda kullanılmıştır. Ortaya çıkan yeni doku özgün dokuları uyum kapsamında tartışılmıştır.