Ortaokul öğretmenlerinin sınıfta karşılaştığı disiplinsorunları ve bunlara çözüm bulma stratejileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Elif Selli Güven

Danışman: MUSTAFA SARITAŞ

Özet:

Okullarda sınıfın düzenini bozan, eğitimi aksatan her türlü davranış istenmeyen öğrenci davranışı olarak kabul edilmektedir. Bu davranışlar eğitim öğretim sürecini olumsuz yönde etkilemekte ve öğretmenlerin mesleki tatmin düzeyini düşürmektedir. Bu araştırma, ortaokulda görev yapan branş öğretmenlerinin sınıfta karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışlarının görülme sıklığını ve bu davranışlara karşı kullandıkları baş etme yöntemlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Bursa ili Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım ve Mudanya ilçelerindeki toplam 202 ortaokulda görev yapan 5853 ortaokul branş öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım ve Mudanya ilçelerindeki 20 ortaokul ve bu okullarda görev yapan 606 öğretmen oluşturmaktadır. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak Şenkulak (2010) tarafından geliştirilen İngilizce öğretmenlerinin sınıf içinde karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışlarını ve bunlara karşı uyguladıkları stratejilerin öğretmen görüşleri ile belirlenmesi amacıyla hazırlanan anket, araştırmacıdan izin alınarak kullanılmıştır. Veri toplama aracı üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde öğretmenlerin kişisel, görev ve sınıf yönetimi eğitimi bilgilerinin sorulduğu 8 madde, ikinci bölümde sınıfta karşılaşılan disiplin problemlerinin görülme sıklığının sorulduğu 36 istenmeyen öğrenci davranışı, üçüncü bölümde istenmeyen öğrenci davranışlarına karşı kullanılan 31 çözüm bulma stratejisi bulunmaktadır. Ankette 5'li likert ölçeği kullanılmış, verilerin analizinde frekans (f) yüzde (%) istatistiki bilgileri kullanılmıştır. İstenmeyen öğrenci davranışları ile karşılaşma sıklığının, öğretmenlerin cinsiyet, kıdem, mezun olunan fakülte, branş, mesleki alan eğitimi, hizmet içi eğitime katılma durumu ve hizmet içi eğitim programına katılma zamanı değişkenlerine göre dağılımı ve öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışları için uyguladıkları çözüm bulma stratejilerinin dağılımı gösterilmiştir. Araştırmanın sonucunda; istenmeyen öğrenci davranışlarının dağılımının öğretmenlerin cinsiyet, kıdem, mezun olunan fakülte, branş, mesleki alan eğitimi, hizmet içi eğitime katılma durumu ve hizmet içi eğitim programına katılma zamanı değişkenleri bakımından benzer olduğu görülmüştür. Ayrıca istenmeyen öğrenci davranışları karşısında öğretmenlerin en çok kullandığı çözüm bulma stratejisinin 'öğrenciyi derse katmaya çalışırım' olduğu görülmüştür.