Marmara Bölgesi süt sığırcılığı işletmelerinin sıcaklık-nem göstergesi kullanılarak değerlendirilmesi ve yapısal önlemler


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜSEYİN İLHAN

Danışman: ERKAN YASLIOĞLU

Özet:

Yüksek hava sıcaklığı ve hava nemi, süt sığırlarında rahatsızlığa sebep olmakta, bunun sonucunda yem ve süt verimini azaltmaktadır. Sıcaklık-nem indeksi (SNİ), ısı stresinin oluşturduğu rahatsızlığın seviyesinin ortaya konulmasında önemli bir ölçü olmaktadır. Marmara Bölgesi, süt sığırcılığı için nüfus yoğunluğu ve gelişmiş sanayisi ile önemli bir bölge haline gelmiştir. Marmara Bölgesi, Karadeniz, Akdeniz ve karasal iklim özelliklerine sahip bir geçiş iklim bölgesidir. Bu çalışmada, Marmara Bölgesi'nde, yaz dönemine ait haziran, temmuz ve ağustos ayları için SNİ değerleri hesaplanarak, zamansal ve konumsal düzeyde bölgenin durumu ortaya konulmuş ve yapısal önlemler üzerinde durulmuştur. Ayrıca, Hadley Küresel Çevre Modeli (HadGEM2-ES) ve Bölgesel İklim Modeli'nin (RegCM4.3.4), RCP4.5 ve RCP8.5 senaryolarına göre benzetim çıktıları ve projeksiyonları kullanılarak bölgenin ısı stresi bakımından gelecekteki durumu analiz edilmiştir. Sonuçta, günlük ortalama SNİ değerleri bakımından haziran, temmuz ve ağustos ayları için bölgenin en elverişli ve en elverişsiz kesimleri, sırasıyla, bölgenin güneydoğusu ve güneybatısı olarak belirlenmiştir. Günlük ortalama maksimum SNİ değerlerine göre de her üç ay için en elverişli kesimler ile en elverişsiz kesimler, sırasıyla, bölgenin güneydoğu kesimleri ile kuzeybatı kesimleri olmuştur. Projeksiyonlar, gelecek 2021–2050, 2051–2080 ve 2081–2099 dönemlerinde, bölge genelinde ortalama SNİ değerlerinde artışların azalışlardan fazla olacağını göstermiştir. Isı stresine bağlı süt verimlerindeki azalmaların, en yüksek düzeyde her üç ay için de bölgenin kuzeybatı ve güneybatı kesimlerinde, en düşük düzeyde ise bölgenin güneydoğu kesimlerinde olduğu belirlenmiştir. Süt verimindeki azalmalar, haziran, temmuz ve ağustos ayları için günlük en yüksek, Uzunköprü dolaylarında, sırasıyla 6,7, 10,2, 9,4 kg/baş; bölge genelinde günlük ortalama olarak da 1,6, 4,1, 3,9 kg/baş olarak bulunmuştur.