Ekmeklik buğdaylarda diallel analiz yöntemi ile bazı tarımsal özelliklerin kalıtım durumlarının saptanması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ESRA AYDOĞAN

Danışman: KÖKSAL YAĞDI

Özet:

Bu araştırma, ekmeklik buğdaylarda (Triticum aestivum L.) diallel analiz yöntemi ile bazı tarımsal özelliklerin kalıtım durumlarının saptanması amacıyla Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi' nde yürütülmüştür. Çalışmada farklı orijinli altı ekmeklik buğday genotipi kullanılarak, yarım diallel melezlemeler geçekleştirilmiştir. Fi bitkileri ve anaçları üzerinde bitki boyu, başak boyu, başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, 1000 tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, protein oram ve gluten içeriği özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda, bitki boyu ve gluten içeriği bakımından eklemeli ve dominantlığın, başak boyu, başakta başakçık sayısı, başakta tane sayısı ve ağırlığı, 1000 tane ağırlığı ve protein oram bakımından ise dominantlığın söz konusu olduğu saptanmıştır. Anaçlara ilişkin çizilen Wr, Vr grafiği sonuçlarına göre ise, başak boyu ve gluten içeriği özelliklerinde kısmi dominantlık, diğer özelliklerde ise üstün dominantlık durumu tespit edilmiştir. Özellikler içerisinde dar ve geniş anlamda kalıtım dereceleri ise sırasıyla 0.705 - 0.961 ile en yüksek olarak gluten içeriğinde belirlenmiştir. Bu özelliğin erken generasyonlarda kalite yönünden yapılacak seleksiyonda iyi bir kriter olduğu sonucuna varılmıştır.