Azaltılmış azot gübresi uygulamaları ve solucan gübresi kombinasyonlarının pehlivan ekmeklik buğday çeşidinde (Triticum aestivum L.) verim ve verim ögeleri üzerine etkilerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Talha Günhan

Danışman: KÖKSAL YAĞDI

Özet:

Bu araştırma, Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Uygulama ve Araştırma Merkezi deneme alanında 2017-2018 yetiştirme sezonunda yürütülmüştür. Denemede ekmeklik buğday olarak yöremizde ve ülkede yoğun olarak ekimi yapılan Pehlivan çeşidi bitki materyali olarak kullanılmıştır. Deneme tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuş ve ana parseller olarak azot gübre dozları, alt parseller olarak da solucan gübresi dozları alınmıştır. Çalışmada azot dozları olarak yörede tarımsal faaliyetlerde kullanılan 16 kg/da saf azot dozu %100 olarak alınmış ve azaltılmış azot dozlarının bitkideki etkisinin belirlenmesi için bu değerin % 50, % 25 ve % 0 dozları kullanılmıştır. Uygulanan solucan gübresi dozları ise 0, 50, 100, 150, 200 kg/da hesabıyla ekimle birlikte parsellere verilmiştir. Çalışmada farklı kimyasal azot ve solucan gübresi dozlarının bitkiler üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla bitki boyu, başak uzunluğu, başakta başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, 1000 tane ağırlığı ve dekara tane verim özellikleri incelenmiştir. İncelenen özelliklerden başakta tane sayısı ve başak tane ağırlığı özellikleri üzerine solucan gübresi dozlarının etkisi % 0,05 düzeyinde istatiksel olarak önemli bulunmuştur. Solucan gübresi dozlarının başakta tane sayısını arttırdığı ve en yüksek değerin 29,23g ile 200 kg/da solucan gübresi uygulamasından elde edildiği tespit edilmiştir. Başakta tane ağırlığı özelliği içinde benzer sonuçlar belirlenmiş olup, artan solucan gübresi dozları ile tane ağırlığında artışlar söz konusu olmuştur. Dekara tane verimi açısından azot uygulamaları ortalama olarak değerlendirildiğinde %100 N uygulamasının diğer uygulamalara göre bariz bir üstünlüğü olduğu görülmüştür. Buna karşılık solucan gübresi uygulamalarının dekara verim üzerine bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir.