Haşim er-Rifai (1935-1959) örneğinde Arap siyasî şiiri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Muhammed Recai Gündüz

Danışman: İSMAİL GÜLER

Özet:

Napolyon öncülüğünde Fransız askerlerinin Mısır’ı işgali ile başlayan Mısır Modern Arap siyasi tarihi, Mısır’ın siyasî, toplumsal ve edebî hayatını derinden etkilemiştir. Mısır, ekonomik zorluklar, gelir dağılımındaki dengesizlikler, fakirlik gibi birçok sorunla karşı karşıya kalmıştır. Halkı etkileyen bu olayların, şairlere etki etmemesi düşünülemez. O dönemi yaşayan şairler, ülkelerindeki siyasal ve toplumsal hayatı şiirlerine yansıtmış, siyasî ve dinî eğilimlerine göre de bir tutum sergilemişlerdir. Bunlardan biri olan Hâşim er-Rifâ‘î, Mısır’ın sorunlarını yansıtmak, halkını bilinçlendirmek ve yöneticileri uyarmak amacıyla bir çok şiir kaleme alarak edebî sanatını icra etmiştir. Genç yaşta ölmesine rağmen geride bıraktığı eserler, muhteva ve edebiyat bakımından son derece zengindir. Genelde siyasî ve toplumsal şiirler kaleme alan şair, diğer şiirler türlerine de yer vermiştir. Edebî sanatları doğru bir şekilde kullanmış ve zamanının ileri gelen şairlerinden olmuştur. Şiir tecrübesini genellikle halkının inancını ve gayretini diri tutmak ve İslam ümmetinin daha önce olduğu gibi tekrar aziz olduğu günlerine dönmesi için kullanmıştır. Tez; giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Girişte, Hâşim er-Rifâ‘î’nin yaşadığı yüzyılda meydana gelen siyasal olaylara göz atılmakta, birinci bölümde, siyasi şiirin genel hatlarıyla incelenmekte, ikinci bölümde, hayatı ve şiir konuları ele alınmakta, üçüncü bölümde ise, şiirlerinin dil, üslup ve edebî unsurlar açısından değerlendirilmesi yapılmaktadır.