Uludağ alpin ve subalpin kuşağındaki bozulmuş alanlarda gelişen Verbascum olympicum bitki topluluğunun toprağında azot dönüşümleri üzerinde araştırmalar


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELİF TİTREK

Danışman: GÜRCAN GÜLERYÜZ

Özet:

Verbascum olympicum Boiss Uludağ Milli Park'ı sınırlan içinde yer alan alpin ve subalpin kuşakta bozulmuş alanların öncü türlerinden biridir. Render ve ark (1994), bu türün Uludağ subalpin kuşağındaki turizm gelişim merkezinin yakın çevresindeki bozulmuş alanlarda, yol kenarları ve terkedilmiş koyun ağıllan üzerinde baskın olduğunu, ve bölgenin ruderal vejetasyon tipini temsil ettiğini bildirmişlerdir. Çalışmamızda, Uludağ alpin ve subalpin kuşağında yayılış gösteren V. olympicum ruderal bitki topluluğunun toprağının iki farklı katmanında (0-5 cm ve 5-15 cm) N mineralleşmesi ve yıllık net verim alan inkübasyonu yöntemiyle araştınlmıştır. Net mineral azotun mevsimsel değişiminin anlamlı olduğu saptanmıştır. Toprağın 0-15 cm'lik katmam için yıllık net mineral azot verimi 96.51±33.04 kg/ha olarak hesaplanmıştır. Toprak nemi, pH, organik C, toplam N, Maksimal su tutma kapasitesi (%MSK), C/N oram gibi ortam etmenler ve net mineral azot verimi arasında basit korelasyon analizleri yapılmışta-. V. olympicum ruderal bitki topluluğun net mineral azot verimi bu bölgedeki diğer topluluklarınkiyle karşılaştınlmıştır. Net mineral azot verimi Festuca sert yastıkçık, Juniperus bodur çalı ve Nardus nemli çayır topluluktan için hesaplanan verimden yüksek bulunmuştur. Sonuçlanınız, Uludağ subalpin ve alpin kuşağında insan etkenliğiyle bozulmasını takiben gelişen sekonder süksesyonun başlangıç aşamasında azot mineralleşmesinin artığını göstermektedir.