Erken dönem Wittgenstein’da resim kuramı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Imran Khan Magsi

Danışman: AYTEKİN ÖZEL

Özet:

İnsanlar öteden beri hep hakikati bulmaya çalışmışlardır. Her kesimin bu konuda bir görüşü vardır. Wittgenstein’ın bu çalışmasının da aslında bir hakikat arayışı olduğunu söyleyebiliriz. Wittgenstein, Tractatus Logico-Philosophicus’ta felsefi sorunların kaynağını araştırmıştır. Ona göre bütün bu sorunların kaynağı dilin mantığını yanlış anlamaktır. Şöyle ki, Wittgenstein’a göre, dil sınır tanımayan bir alettir. Biz dil ile her şeyi söyleyebilmekteyiz. Bu ise çeşitli sorunlara neden olmaktadır. Çünkü dil hem var olanı açıklama hem de var olmayan şeyler hakkında söz edebilme kapasitesine sahiptir. Bizim, bu dil ile sadece gerçekliği öğrenebilmemiz için yapılması gereken ilk şey, dilin bu var olmayan şeyler hakkındaki sesini kesmektir. Nitekim, Wittgenstein bu çalışmada tam da bunu yapmaya çalışmıştır. O, dili sınırlamak istemiştir. Dilin sınırlarını bilirsek neyin gerçek neyin hayal ürünü olduğunu bilebiliriz. Peki dilin sınırlarını nasıl belirleyebiliriz? Wittgenstein dilin sınırlarını belirlemek için resim teorisini geliştirmiştir. Bu teori dil ile dünya arasındaki ilişkiye dayanmaktadır. Bu teoriye göre dil ile dünya arasında ortak bir yapı vardır. Bu yapı mantıksal bir yapıdır. Bu mantıksal yapı sayesinde dil dünyayı yansıtmaktadır. Bu yansıtmayı görebilmek için Wittgenstein analiz yöntemine başvurmaktadır. Analiz yöntemiyle hem dil hem de dünya en yalın birimine kadar çözümlenmektedir. Sonra da dil ile dünyanın her bir ögesinin birbirine karşılık geldiği söylenmektedir. Bu şekilde resmetme olayı gerçekleşmektedir. Bu resmetme olayı sonucunda dildeki öğelerin dünyada herhangi bir karşılığı var mı yok mu ona bakılır. Normal şartlarda dilin her bir ögesinin dünyadaki bir ögesini göstermesi gerekir. Fakat bu her zaman mümkün olmayabilir. Dilin göstermediği şeyler de vardır. Biz dilin göstermediği şeylerin varlığından bahsedemeyiz. Wittgenstein’a göre, metafizik, etik ve estetik gibi unsurların dünyada hiçbir göstergesi yoktur. Bunlar hakkında biz hiçbir şey diyemeyiz çünkü bunlar dilin sınırlarını aşmaktadırlar. Bu konuda susmak en uygun davranış olacaktır. Anahtar kelimeler: Tractatus, Wittgenstein, mantık, felsefe, Resim Kuramı, dil, dünya, gerçeklik