Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SUHRAB ARİA
Danışman: FERHAT PİRİNÇÇİ
Özet:İstanbul Süreci Afganistan da dâhil olmak üzere tüm bölge ülkelerinin aynı kadere sahip olduğunu göstermek amacıyla 2011 yılında başlatılmıştır. Ülkenin Asya kavşağı ve imparatorluklar mezarlığı olarak bilinmesi onun jeostratejik konumunun önemine işaret etmektedir. Tarih, Afganistan'ın Orta Asya, Güney Asya ve Orta Doğu'yu etkileyebilen konumuna tanıklık etmektedir. Soğuk Savaş sonrası özellikle 21. yüzyılın gelişmeleri ülkenin hassas konumunu etkilemiştir. Afganistan komşu ülkelerin, bölgesel ve küresel güçlerin ilgi odağı olmuştur. İran, Pakistan, Hindistan, Çin, Rusya ve ABD gibi devletlerin dış politikasında Afganistan önemli bir yer kaplamaktadır. NATO'nun ilk ve ciddi deniz aşırı operasyonu Afganistan'da gerçekleşmiştir. Bu operasyon aynı zamanda Avrupa için ne denli önemli olduğunun göstergesidir. Gerçi İstanbul Süreci'nden önce bölgedeki devletler arasında Afganistan'a odaklanan işbirliği projeleri başlamıştır, İstanbul Süreci tüm siyasi, ekonomik, güvenlik, sosyal ve kültürel işbirliğini kapsamaya çalışan TAPI ve CASA-1000 gibi bölgesel projelerin başlatılması, ilerlemesi ve tamamlanması üzerine vurgu yapan süreç olarak devreye girmiştir. En azından bölgedeki devletler arasında siyasi diyalogu ve güveni arttırması beklenen, İstanbul Süreci'n faaliyet alanı giderek genişletmektedir. Süreç, Afganistan merkezli olduğu için ülkenin adı geçen üç bölgeye olan etkisi dikkate değer bir konudur. Ayrıca, Afganistan'ın komşu ülkeleri, bölgesel ve ABD gibi küresel güçlerle olan ilişkisinde önemli faktörler irdelenmiştir. Bu devletlerin İstanbul Süreci'ne 14 ülke olarak katıldığı için Afganistan'la olan karşılıklı etkileşimin incelenmesi kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu faktörler dikkate alarak İstanbul Süreci ayrıntılarıyla incelenmiştir.