Ürdünlü öğrencilerin Türkçe atasözleri ve deyimleri öğrenmede yaşadıkları güçlükler ve çözüm önerileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Baraa Ahmad

Danışman: LEVENT ALİ ÇANAKLI

Özet:

Atasözü ve deyimler, bir toplumun duyuş, düşünüş ve yaşayış şekillerini yani kültürünü yansıtması açısından bakıldığında yabancı dil öğretiminin önemli parçalarından biridir. Bu anlamda, dil öğretiminin hedeflerinden biri olan kültür aktarımını gerçekleştirebilmek için de atasözü ve deyimlerin doğru şekilde ve doğru yerde kullanımının öğretilmesi gereklidir. Bununla birlikte; mecaz, benzetme gibi anlatım unsurları atasözü ve deyimlerde çokça görüldüğü için bu dil ögelerinin öğrenilmesi yabancı dil öğrenen öğrenciler için birtakım zorlukları beraberinde getirmektedir. Bu noktadan hareketle, çalışmamızda Türkçeyi öğrenen Ürdünlü öğrencilerin atasözü ve deyimleri öğrenme konusunda yaşadıkları güçlükleri belirlemek ve çözümlerine ilişkin öneriler sunmak amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Ürdün Üniversitesi Yabancı Diller Fakültesi Türkçe ve İngilizce Bölümünde okuyan 3. ve 4. sınıf öğrencileri ile Amman Yunus Emre Enstitüsü B2 ve C1 seviyesindeki gönüllü öğrencilerden oluşan gruba atasözü ve deyimler hakkında bir bilgi testi uygulanmıştır. Ayrıca yine gönüllülük esasına göre bu grup içinden 20 kişi ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Test ve görüşme sonuçlarının analizinde Ürdünlü öğrencilerin atasözü ve deyim kavramlarının anlamlarını, özelliklerini birbirine karıştırdıkları, nasıl ve hangi durumlarda kullanılması gerektiğini belirleyememeleri, benzer anlam taşıyan atasözü ve deyimleri birbirine karıştırmak gibi bir dizi sorunla karşılaştıkları görülmüştür. Ayrıca, Arapçada bire bir bulunan Türkçe atasözü ve deyimleri daha rahat öğrendikleri de gözlenmiştir. Bu sonuçlardan hareketle, atasözü ve deyim öğretimine yönelik hazırlanan örnek etkinlikler ve sınıf içi uygulamalarla birlikte, Âmmî Arapça ile Türkçe arasında ortak olduğu belirlenmiş olan 200 atasözü ve deyime çözüm önerileri kısmında yer verilmiş; bu dil ögelerinin öğretimine bir katkı olmak üzere tarafımızca hazırlanan ve kullanıma sunulan internet sayfasından örnek görüntüler de yine öneriler kısmında sunulmuştur.