Destekleme Alan Süt Sağım Tesislerinin Bazı Yapısal Özelliklerinin Belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, ZİRAAT FAKÜLTESİ, BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DUYGU KAHYA

Danışman: Halil Ünal

Özet:

Bu çalışmanın amacı 2005-2018 yılları arasında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından % 50 hibe desteği kapsamında desteklenen ve Bursa Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Biyosistem Mühendisliği Bölümü tarafından deney raporu verilen süt sağım tesislerinin bazı yapısal özelliklerini belirlemektir. Çalışmada, destek kapsamında tercih edilen tesislerin özellikleri ve nedenleri belirlenmiştir. 2005-2018 yılları arasında bölüm tarafından 12 yerli ve 1 yabancı olmak üzere toplam 13 farklı firmanın kurduğu,40 ile dağılmış, toplam 294 adet tesise verilen deney raporu verileri incelenmiştir. Sağım tesisleri büyükbaş ve küçükbaş hayvan sağımına uygun süt sağım tesisleri olup, farklı sağım kapasitelerine sahiptir. Değerlendirmelerde tesisin kurulduğu şehirler, kurulum yılları, hayvan cinsi, sağım durağı tipi ve sayısı, sütölçer tipi, nabız aygıtı tipi gibi temel özellikler başta olmak üzere; vakum pompası kapasitesi, elektrik motor gücü, ana vakum hattı, ana süt hattı ve yıkama hattı boru çapları, regülatör kapasitesi değerleri ile sabit süt sağım sistemlerinin yapısal özellikleri belirlenmiştir. Deney raporu düzenlenen sağım tesisi tipleri incelendiğinde, % 88,4’ü ahırın yanında bulunan sağım odalarında, %11,6’sı ise ahır içerisinde kilit arkası sağım sistemiyle sağım yapmaktadır. Tesislerin %83,3 gibi büyük bir kısmı balık kılçığı durak tipi şeklinde kurulmuştur. Ayrıca tesislerin %86,3'ü alttan, %13,7'si üstten süt hatlıdır. Tesislerin %80,3’ünde sağım başlığı alıcısı bulunmamaktır. En fazla deney raporu verilen il %16,7 ile İzmir’dir. Bu ili %10,9 ile Aydın ili takip etmektedir. Tesislerin sadece %28,2’sinde elektronik, %35,0’inde ise manuel sütölçer bulunmaktadır. Tesislerde kullanılan nabız aygıtlarının %50,3’ü pnömatik, %49,7’si elektronik tiptedir. Tesislerin ünite sayıları en az tek hatlı 2, en fazla çift hatlı 72 ünite arasında değişim göstermiştir. Tesislerin sağım ünitesi büyüklüğü incelendiğinde, %29,6 ile 10 üniteli, %17,0 ile 12 üniteli ve %12,6 ile 8 üniteli tesislerin yapıldığı görülmüştür. Sağım tesislerinin vakum pompası kapasitesi incelendiğinde, 1000-1500 L/min arasındaki vakum pompalarının %64,0 ile en fazla kullanılan olduğu belirlenmiştir. Tesislerde, ana vakum hattı boru çaplarında en çok 63 mm, süt hattında ise en çok 51 mm’lik boru kullanılmıştır. Tesislerin elektrik motoru güçlerinde ise 3-5,5 kW’lık motorların%46,6 ile en çok kullanılan olduğu belirlenmiştir.