߯ parçacıklarının internal bremsstrahlung spektrumlarının analizi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uludağ Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EKREM ALMAZ

Danışman: AHMET CENGİZ

Özet:

90Sr-90Y beta kaynağından β¯ ve nötrino parçacığı ile birlikte yayınlanan internal bremsstrahlung (IB) fotonlarının enerji spektrumu 2x2” NaI(Tl) detektörü kullanılarak 10-1710 keV enerji aralığında ölçülmüştür. Detektöre ait cevap fonksiyonlarının oluşturulabilmesi için, detektöre ait ayırma gücü, pik-toplam oranı ve tüm enerji pik verimi 2x2” NaI(Tl) sintilasyon detektörü için elde edilmiştir. 3x3” NaI(Tl) detektörü için literatürde verilen cevap spektrumları ayrıştırılarak da 32P, 85Kr ve 143Pr, β¯ kaynaklarının IB spektrumları elde edilmiştir. 3x3” NaI(Tl) detektöre ait ayırma gücü, pik/toplam oranı literatürden ve toplam verim değerleri analitik olarak tarafımızdan elde edilmiştir. 2x2” ve 3x3” NaI(Tl) detektör cevap fonksiyonları, detektör verimi, piktoplam oranı ve ayırma gücü kullanılarak basit bir Monte Carlo yaklaşımı ile oluşturulmuştur. Bu Monte Carlo yaklaşımı kullanılarak elde edilen cevap fonksiyonlarının, 1400 keV’e kadarlık gamma enerjilerinde geçerli olduğu, deneysel cevap fonksiyonları ile karşılaştırılarak görülmüştür. IB spektrumlarının elde edilmesi için uç enerji noktasından geriye doğru soyma işlemi sunulmuştur. 90Sr-90Y beta kaynağından yayınlanan IB spektrumları sunulan yöntemle elde edilmiştir. Ayrıca literatürdeki çeşitli soyma iterasyon yöntemleri kullanılarak, 32P, 85Kr ve 143Pr beta kaynaklarının, literatürde verilen 3x3”NaI(Tl) detektörü deneysel cevap spektrumları ayrıştırılarak, IB spektrumları elde edilmiştir. Geliştirdiğimiz ve literatürdeki soyma yöntemleri ile elde edilen sonuçlar, Knipp Uhlenbeck ve Bloch (KUB) teorisi ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar, spektrumların orta enerji bölgelerine kadar teorik değerlerle uyuşmaktadır.