Türkiye’de Cumhuriyet döneminde eğitim müfettiş yetiştirme yollarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ziada Hameedy

Danışman: MUSTAFA SARITAŞ

Özet:

Bu araştırmada Cumhuriyet döneminde eğitim müfettişi yetiştirme yolları incelenmiştir. incelenen zaman dilimi kendi içinde dört döneme ayrılmıştır. 1923- 1950, 1950- 1980, 1980- 2002 ve 2002‟den günümüze kadar bu dönemlerde eğitim sisteminde teftiş tarihi, müfettişlerin nasıl yetiştirildikleri ve bu süreçte ne tür programlardan ve uygulamalardan geçtikleri incelenmiştir. Aynı zamanda yetiştirme şeklinin bilimsel anlamda müfettiş yetiştirme süreci ile uyumlu olup olmadığı, müfettiş yetiştirme sürecinde hangi yöntemlerin kullanıldığı, müfettişlerin hangi yetiştirme programlarından daha verim alabildiğini ve müfettişlerin yetiştirilmesinde hangi sorunlarla karşılaşıldığı araştırılarak ortaya konmuştur. Bu çalışmada daha güvenilir bilgi elde edebilmek için nitel araştırma yöntemi ve doküman analizi kullanılmıştır. Çalışma konusuyla ilgili alanyazın taraması yapılmış, toplanan veriler amaca uygun bir şekilde incelenmiş ve yorumlanmıştır. Söz konusu dönemlerde teftiş sisteminde çıkarılan yasalar, yönetmelikler ve genelgelerle birçok değişiklik yapılarak sistemin geliĢmesi sağlanmıştır. Böylece eğitim sisteminde teftişin amacına ulaşması için bilimsel ilke ve yöntemlere göre yapılması gerekmektedir. Bu bağlamda dönemin ilk yıllarında eğitim sisteminde geleneksel teftiş yaklaşımı uygulanmış ve müfettişler hizmet öncesi ve hizmet içinde eğitim ile yetiştirilmiştir. Cumhuriyet döneminde müfettiş yetiştirme alanında çeşitli yollar denenmiştir. Bu süreçte başvurulan yetiştirme yollarının ayrıntılı biçimde araştırılarak bir bütünlük içinde analiz edilmesine önem gösterilmiştir. Teftişin tarihsel süreci incelendiğinde Türk eğitim sisteminde müfettişlerin büyük bir kısmı, öğretmenlik yapmış olan adaylardan seçilerek atanmıştır. Müfettişlerin yetiştirilmesi daha çok hizmet içi eğitim kurslarına tabi tutularak sağlanmıştır. Günümüzde eğitim teftişi, eğitim alanının bir bilim dalı olarak kabul edilmiş ve eğitim müfettişliği profesyonel bir meslek haline gelmiştir. Bugün müfettiş yetiştirme konusunda genel görüş, üniversitelerin lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde hizmet öncesi eğitimle müfettiş yetiştirme programları açılarak müfettişlerin daha nitelikli yetişmeleri sağlanmıştır. Sürekli gelişim ilkesi doğrultusunda eğitim denetimi ve müfettiş yetiştirme konusunda etkililiği ve verimliliği artırıcı uygulamalar üzerinde çalışılmaya devam edilmiştir.