Sınıf öğretmenlerinin sınıf ortamında davranış değiştirme ve düzeltme tekniklerini kullanma biçimleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Candan Çelik

Danışman: SELMA GÜLEÇ

Özet:

Bu araştırmanın temel amacı, ilköğretim okulu birinci kademesinde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sınıf ortamında istenmeyen öğrenci davranışlarına karşı davranış değiştirme ve düzeltme tekniklerinden hangilerini ne sıklıkta kullandıklarını, ilköğretim okulu birinci kademesinde öğrenim gören öğrencilerin de kendi öğretmenlerinin bu davranış değiştirme ve düzeltme tekniklerini hangi sıklıkta kullandıklarım düşündüklerini belirleyip, öğretmenlerin verdikleri cevaplar ile öğrencilerin cevaplan arasında bir farklılaşma olup olmadığım saptamak ve değerlendirmektir. Araştırma, 2002-2003 öğretim yılının bahar döneminde Bursa ili Nilüfer ilçesinde bulunan toplam 19 merkez ilköğretim okulunun birinci kademesinin 4. ve 5. sınıflarında görev yapan 90 sınıf öğretmeni ile bu okulların birinci kademesinde öğrenim gören 304 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. 90 öğretmen ve 300 öğrenciden kullanılabilir veri elde edilmiştir. Bu araştırmada veriler, araştırma için geliştirilmiş olan "Sınıf Öğretmenlerinin Kullandıkları Davranış Değiştirme ve Düzeltme Tekniklerini Kullanma Biçimleri Anketi" nin sınıf öğretmenlerine uygulanması, ve aym anketin öğrencilerin kendi öğretmenlerini değerlendirebilecekleri şekle dönüştürülerek öğrencilere uygulanması ile toplanmıştır. Araştırmada kullanılmak üzere geliştirilen ölçme aracı hazırlanırken ilk olarak 185 madde yazılmış ve bunlar gözden geçirildikten sonra uzman görüşlerine sunularak 120 maddeye indirgenmiştir. 120 maddelik bu ölçek ön deneme için 50 sınıf öğretmenine uygulanmış ve verilerin analizi SPSS programı ile yapılmıştır. Uygulama sonucunda her maddenin ayırt etme gücü hesaplanmış ve aralarından ölçek için en uygun görülen maddeler kapsam geçerliliği de dikkate alınarak seçilmiştir. Sonuç olarak Cronbach Alpha güvenirlilik katsayısı 0.88 olan ve 50 maddeden oluşan Likert tipi 5 seçenekli bir ölçek oluşturulmuştur. Ölçme aracının öğretmenlere ve öğrencilere uygulanması sonucunda, öğretmenlerin kullandıkları davranış değiştirme teknikleri ile öğrencilerin kendi öğretmenlerinin kullandıklarım belirttikleri davranış değiştirme tekniklerinde farklılıkların olduğu saptanmıştır.