Kurum, endüstri ve kaynak bazlı faktörlerin firma performansı üzerine etkisine ilişkin bir araştırma A research on the effect of institution, industry and resource–based factors on firm performance


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hasan Boztoprak

Danışman: Mehmet Eryılmaz

Özet:

Stratejik yönetim disiplinin tarihsel gelişimini inceleyen çalışmalar, 2000'li yıllardan sonraki eğilimin firma dışına yöneldiğini ifade etmektedir. Kurum temelli görüş de bu eğilimin bir sonucu olarak yükselen ekonomiler bağlamında ortaya çıkmış önemli bir kuramsal argümandır. Çalışmada kurum temelli görüş ve stratejinin üçayağı perspektifi kavramsal ve kuramsal olarak tartışılmış ve firmaların ihracat performansları üzerindeki kurumsal etkiler çerçevesinde ampirik olarak test edilmiştir. Ampirik çalışma yazında geliştirilen ölçekler kullanılarak yapılan anket araştırması ile gerçekleştirilmiş olup elde edilen verilere SPSS'te korelasyon ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Bulgular, stratejinin üçayağı perspektifinin ve kurum temelli görüşün, stratejik yönetim alanındaki önemli tartışmalardan biri olan firma performansı konusunda açıklayıcı olduğunu göstermektedir. Stratejinin üçayağı perspektifi çerçevesinde firmaların sahip oldukları kaynak ve yeteneklerin, sektördeki konumlarının ve kurumsal çevrelerinin, ihracat performanslarını olumlu etkilediği bulunmuştur. Ayrıca normatif ve bilişsel kurumsal faktörlerin ihracat performansı üzerinde olumlu etki ettiği de bulunmuştur. Çalışmanın en önemli çıkarımlarından birisi hem stratejinin üçayağı perspektifinin hem de kurum temelli görüşün stratejik davranışları da açıklayabilecek potansiyele sahip olduğudur. Kuramsal olarak kurum temelli görüşün artık başlı başına bir araştırma sahası haline geldiği ve sahip olduğu terminoloji ve metodoloji ile beslendiği kurumsal kuram yazınından farklılaştığı da çalışmanın çıkarımları arasındadır. Sonraki çalışmalarda, firma davranışlarının farklılaşmasında kurumsal çevrenin rolünün incelenmesinin kurum temelli görüş yazınının gelişimine katkı sunacağı düşünülmektedir.