Rus dış politikasının yeniden yapılanmasında Asya Faktörü


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Bursa Uludağ Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Niyazi İpek

Danışman: ÖMER GÖKSEL İŞYAR

Özet:

Uluslararası ilişkiler sistemi pek çok defa dönüşmüş, dönüşümlere de çoğunlukla savaşlar yol açmıştır. Ancak Boris Yeltsin, Stanislav Şuşkeciç ve Leonid Kravçuk, ‘Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği’nin uluslararası hukukun bir öznesi ve bir jeopolitik gerçeklik olarak varlığını sona erdirmekle’ bu defa ılımlı bir değişimi tetiklemişlerdir. 1991 Belovejsk Antlaşması ile birlikte Rusya, dönüşmüş ve beraberinde sistemi de dönüştürmüştür. Bu tez, Rus dış politikasında yaşanan değişimde Asya’nın ne yönde ve ölçüde rol oynadığına odaklanmaktadır. Çalışma, Putin dönemi ile sınırlandırılmış ve inşacı yaklaşımla ele alınmıştır. Tezin kavramsal çerçevesi buna göre çizilmiş ve Rus dış politikasında meydana gelen dönüşümler maddi ve normatif açıdan değerlendirilmiştir. Rusya açısından Asya’yı temsil eden Çin, Hindistan ve Japonya, tezin odaklandığı aktörler olmuş ve bu ülkeleri ile Rusya’nın hem ikili hem çok taraflı ilişkileri incelenmiştir. Nihayetinde ise Asya ile Rusya’nın karşılıklı ilişkileri yapı-yapan etkileşimi bağlamında değerlendirilmiş ve yaşanan sosyal inşa sürecinin Rus dış politikası üzerindeki dönüştürücü etkisi ortaya konmuştur. Bu tezde, Asya’nın çoğunlukla Çin tarafından temsil edildiği ve Rusya’yı inisiyatif almaya zorladığı sonucuna ulaşılmıştır. Ulaşılan bir başka önemli sonuç ise Rusya, Çin ve Hindistan gibi aktörler arasındaki işbirliğinin çok kutupluluk iddiası çerçevesinde geliştirildiğidir.