Vatansever F. (Yürütücü), Kuyu Y. Ç.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2023
Mühendislik alanında optimizasyon problemleri, önemli yer tutmaktadır. Ancak problemlerin karmaşıklığıyla doğru orantılı olarak optimizasyonlardaki boyutlar da yüksek oranlarda artmaktadır. Bu nedenle klasik yöntemlerle çözümlere, yüksek doğruluklarla ulaşmak zorlaşmaktadır. Ancak son yıllarda birçok alanda kullanılan metasezgisel algoritmalarla, optimizasyon problemlerinde çok başarılı sonuçlar alınabilmektedir.
Metasezgisel algoritmaların birçok aşamasında (başlangıç popülasyonlarının oluşturulması, güncelleme vb.) rastgelelik mevcuttur. Dolayısıyla kullanılacak rastgele sayı dağılım fonksiyonları, algoritmaların performanslarına göz ardı edilemeyecek derecelerde etkiler oluşturacaklardır. Metasezgiseller genelde uniform rastgele dağılımla başlangıç populasyonunu üretmektedir ve ürettikleri başlangıç çözümlerinin metasezgisellerin bulduğu son optimal çözüm kalitesine etkisi olmaktadır. Bu nedenle gerçekleştirilecek projede; birçok dağılım fonksiyonunun belirlenen güncel ve klasik metasezgisel algoritmaların performanslarına etkileri karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Algoritmaların orijinal başlangıç popülasyonu üretim mekanizmaları değiştirilmeden sadece başlangıç popülasyonu üretirken kullandığı rastsal sayılar (farklı dağılım fonksiyonları) değiştirilecektir. Diğer bir deyişle, algoritmaların bütüncül işlem adımları bozulmayacaktır.
Literatürde kullanılan dağılımların hem
başlangıç çözümüne hem de son çözüme etkisi hakkında sınırlı sayıda çalışma
bulunmaktadır. Diğer yandan, bu alanda günümüzdeki çalışmalarının neredeyse
tamamı yeni algoritma geliştirme veya mevcut algoritmayı iyileştirme üzerine
yoğunlaşmaktadır. Bu proje çalışmasında rastgele sayıların yerine başlangıç
çözümünü oluşturmak için belirli dağılımlar kullanılacak olup sadece
metasezgisellerin performansı sayısal fonksiyonlar üzerinde değil gerçek dünya
problemleri üzerinde de incelenecektir.